Jawaharlal Nehru became the 1st Prime Minister of independent India. Thanks to whole-hearted support and endorsement by Mahatma Gandhi! Sardar Vallabhbhai Patel became the Deputy Prime Minister. The British never wanted India to be united. ‘Divide and rule’ was their policy; they advised Nehru that states and kingdoms not willing to accede to the Indian union should not be forced to do.
- Kashmir issue
Jawaharlal Nehru kept Sardar Patel away from the Kashmir issue. He made N Gopalaswamy Iyengar a minister without portfolio, to handle Kashmir. Patel did not know about this. Iyengar reported to Nehru directly. Jinnah from Pakistan constantly interfered on the Kashmir issue. Mountbatten advised Nehru to refer the Kashmir problem to the UN. Sardar Patel opposed the move of taking Kashmir to UN as it was purely an internal matter and no foreign body like the UN should interfere.
Ultimately, Nehru referred the Kashmir issue to the UN, following Mountbatten’s advice and ignoring Sardar Patel’s repeat counsel and requests. And since then the Kashmir issue has not yet been resolved. A number of problems cropped up including mass killing and exodus of Kashmiri Pandits, terrorism, unrest, and the list goes on.
- India Not Securing Permanent Membership in the UN
The United Nations Security Council was established in the year 1945. It began with four members: USA, Russia, France and Great Britain. In 1955 when the Cold War was at its peak, America offered India getting a seat in the UN Security Council. India had a rightful place in the council, as she provided more than two million men in the War Front.
Pundit Jawaharlal Nehru refused the offer for permanent membership in the UN and he said that he would not subscribe to the United Nations without China. India gave her full support to China for Permanent Membership in the United Nations Security Council. No wonder China supports Pakistan with an open heart today!
- 1962 Indo-China War Debacle
In 1950s, China made claims of certain Indian territories. Map of China published in Beijing in 1954 showed the Northeastern edge of Jammu and Kashmir called Akshai Chin as Chinese territory. Nehru was aware of this, but he chose to remain quiet instead of resolving the issue. No diplomatic talks followed. Though there were heated debates amongst his ministers for resolving the border issue, Nehru remained calm giving reason that ‘not a single blade of grass grows there’. Nehru ordered creation of military posts in the disputed territories. Arms and ammunition, equipment and food could not be supplied properly in these zones. It was as if going for war without adequate military preparations besides taking for granted that the enemy would not strike.
China attacked northeastern territories, especially Arunachal Pradesh. Until then Jawaharlal Nehru and his defence minister V.K. Krishna Menon were under the false notion that China would not take any action. Instead of giving firm orders on time or sending arms and ammunition and other requirements, Nehru made a hasty decision of creating the IV Corps, headquartered at Tezpur, on 4 October 1962. This was done without adequate appreciation of facts on the ground and without adequate logistical support. That was a military disaster.
Nehru’s many blunders, which harmed the nation, were never highlighted before. Thanks to his dynasty in power in Indian politics, right from Independence to a considerable period of time! But times are changing. His blunders are gradually getting exposed. Disclaimer: The views expressed here are solely of the author. My India My Glory does not assume any responsibility for the validity or information shared in this article by the author.
There is many ifs and buts tell us your opinion..
जवाहरलाल नेहरू स्वतंत्र भारत के पहले प्रधान मंत्री बने। महात्मा गांधी द्वारा पूरे दिल से समर्थन और समर्थन के लिए धन्यवाद! सरदार वल्लभ भाई पटेल उप प्रधानमंत्री बने। अंग्रेज कभी नहीं चाहते थे कि भारत एक हो। ‘फूट डालो और राज करो’ उनकी नीति थी; उन्होंने नेहरू को सलाह दी कि भारतीय संघ में शामिल होने के इच्छुक राज्यों और राज्यों को ऐसा करने के लिए मजबूर नहीं किया जाना चाहिए।
कश्मीर मुद्दा
जवाहरलाल नेहरू ने सरदार पटेल को कश्मीर मुद्दे से दूर रखा। उन्होंने कश्मीर को संभालने के लिए एन गोपालस्वामी अयंगर को बिना पोर्टफोलियो वाला मंत्री बनाया। पटेल को इसकी जानकारी नहीं थी। अयंगर ने सीधे नेहरू को सूचना दी। पाकिस्तान के जिन्ना ने कश्मीर मुद्दे पर लगातार हस्तक्षेप किया। माउंटबेटन ने नेहरू को कश्मीर समस्या को संयुक्त राष्ट्र में भेजने की सलाह दी। सरदार पटेल ने कश्मीर को संयुक्त राष्ट्र में ले जाने के कदम का विरोध किया क्योंकि यह विशुद्ध रूप से एक आंतरिक मामला था और संयुक्त राष्ट्र जैसी किसी भी विदेशी संस्था को हस्तक्षेप नहीं करना चाहिए।
अंतत: नेहरू ने कश्मीर का जिक्र किया माउंटबेटन की सलाह का पालन करते हुए और सरदार पटेल के बार-बार परामर्श और अनुरोधों की अनदेखी करते हुए, संयुक्त राष्ट्र में मुद्दा। और उसके बाद से अभी तक कश्मीर मसला हल नहीं हुआ है। कश्मीरी पंडितों की सामूहिक हत्या और पलायन, आतंकवाद, अशांति, और सूची सहित कई समस्याएं सामने आईं।
भारत संयुक्त राष्ट्र में स्थायी सदस्यता सुरक्षित नहीं कर रहा है
संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषद की स्थापना वर्ष 1945 में हुई थी। इसकी शुरुआत चार सदस्यों के साथ हुई थी: यूएसए, रूस, फ्रांस और ग्रेट ब्रिटेन। 1955 में जब शीत युद्ध अपने चरम पर था, अमेरिका ने भारत को संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषद में सीट दिलाने की पेशकश की। परिषद में भारत का एक उचित स्थान था, क्योंकि उसने युद्ध के मोर्चे में दो मिलियन से अधिक पुरुषों को प्रदान किया था।
पंडित जवाहरलाल नेहरू ने संयुक्त राष्ट्र में स्थायी सदस्यता के प्रस्ताव को अस्वीकार कर दिया और उन्होंने कहा कि वह चीन के बिना संयुक्त राष्ट्र की सदस्यता नहीं लेंगे। भारत ने संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषद में स्थायी सदस्यता के लिए चीन को अपना पूरा समर्थन दिया। कोई आश्चर्य नहीं कि चीन आज खुले दिल से पाकिस्तान का समर्थन करता है!
1962 भारत-चीन युद्ध पराजय
1950 के दशक में, चीन ने कुछ भारतीय क्षेत्रों पर दावा किया। 1954 में बीजिंग में प्रकाशित चीन के मानचित्र में जम्मू और कश्मीर के पूर्वोत्तर किनारे को अक्षय चिन के रूप में चीनी क्षेत्र के रूप में दिखाया गया था। नेहरू को इसकी जानकारी थी, लेकिन उन्होंने इस मुद्दे को सुलझाने के बजाय चुप रहने का फैसला किया। कोई कूटनीतिक बातचीत नहीं हुई। हालाँकि सीमा मुद्दे को हल करने के लिए उनके मंत्रियों के बीच गरमागरम बहस हुई, लेकिन नेहरू यह कारण बताते हुए शांत रहे कि ‘वहाँ घास का एक भी ब्लेड नहीं उगता’। नेहरू ने विवादित क्षेत्रों में सैन्य चौकियों के निर्माण का आदेश दिया। इन क्षेत्रों में हथियार और गोला-बारूद, उपकरण और भोजन की आपूर्ति ठीक से नहीं की जा सकती थी। यह मानो पर्याप्त सैन्य तैयारी के बिना युद्ध के लिए जाने के अलावा यह मान लिया गया था कि दुश्मन हमला नहीं करेगा।
चीन ने पूर्वोत्तर क्षेत्रों, विशेषकर अरुणाचल प्रदेश पर हमला किया। तब तक जवाहरलाल नेहरू और उनके रक्षा मंत्री वी.के. कृष्ण मेनन इस गलत धारणा में थे कि चीन कोई कार्रवाई नहीं करेगा। समय पर दृढ़ आदेश देने या हथियार और गोला-बारूद और अन्य आवश्यकताओं को भेजने के बजाय, नेहरू ने 4 अक्टूबर 1962 को तेजपुर में मुख्यालय, IV कोर बनाने का जल्दबाजी में निर्णय लिया। यह जमीन पर तथ्यों की पर्याप्त सराहना के बिना और पर्याप्त जानकारी के बिना किया गया था। सैन्य सहायता। वह एक सैन्य आपदा थी।
राष्ट्र को नुकसान पहुंचाने वाली नेहरू की कई भूलों को पहले कभी उजागर नहीं किया गया था। स्वतंत्रता से लेकर काफी समय तक भारतीय राजनीति में सत्ता में उनके वंश के लिए धन्यवाद! लेकिन समय बदल रहा है। उनकी यह भूल धीरे-धीरे उजागर हो रही है। अस्वीकरण: यहां व्यक्त विचार पूरी तरह से लेखक के हैं। माई इंडिया माई ग्लोरी लेखक द्वारा इस लेख में साझा की गई वैधता या जानकारी के लिए कोई जिम्मेदारी नहीं लेता है।
कई अगर और लेकिन हैं तो हमें अपनी राय बताएं..
જવાહરલાલ નેહરુ સ્વતંત્ર ભારતના 1લા વડાપ્રધાન બન્યા. મહાત્મા ગાંધી દ્વારા પૂરા હૃદયથી સમર્થન અને સમર્થન બદલ આભાર! સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ નાયબ વડાપ્રધાન બન્યા. અંગ્રેજો ક્યારેય ઇચ્છતા ન હતા કે ભારત એક થાય. ‘ભાગલા પાડો અને રાજ કરો’ એમની નીતિ હતી; તેઓએ નહેરુને સલાહ આપી હતી કે જે રાજ્યો અને રજવાડાઓ ભારતીય સંઘમાં જોડાવા ઇચ્છુક નથી તેઓને દબાણ ન કરવું જોઈએ.
કાશ્મીર મુદ્દો
જવાહરલાલ નેહરુએ સરદાર પટેલને કાશ્મીર મુદ્દાથી દૂર રાખ્યા હતા. તેમણે કાશ્મીરને સંભાળવા માટે એન ગોપાલસ્વામી આયંગરને પોર્ટફોલિયો વિના મંત્રી બનાવ્યા. પટેલને આ અંગેની જાણ નહોતી. આયંગરે સીધી નેહરુને જાણ કરી. પાકિસ્તાન તરફથી ઝીણાએ કાશ્મીર મુદ્દે સતત દખલગીરી કરી હતી. માઉન્ટબેટને નેહરુને કાશ્મીર સમસ્યાને યુએનમાં મોકલવાની સલાહ આપી. સરદાર પટેલે કાશ્મીરને યુએનમાં લઈ જવાના પગલાનો વિરોધ કર્યો કારણ કે તે સંપૂર્ણપણે આંતરિક મામલો છે અને યુએન જેવી કોઈ વિદેશી સંસ્થાએ દખલ કરવી જોઈએ નહીં.
આખરે, નેહરુએ કાશ્મીરનો ઉલ્લેખ કર્યો માઉન્ટબેટનની સલાહને અનુસરીને અને સરદાર પટેલની પુનરાવર્તિત સલાહ અને વિનંતીઓને અવગણીને, યુએનને મુદ્દો. અને ત્યારપછી કાશ્મીર મુદ્દો હજુ સુધી ઉકેલાયો નથી. કાશ્મીરી પંડિતોની સામૂહિક હત્યા અને હિજરત, આતંકવાદ, અશાંતિ સહિત અનેક સમસ્યાઓ ઉભી થઈ છે અને યાદી આગળ વધે છે.
ભારત યુએનમાં કાયમી સભ્યપદ મેળવતું નથી
સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સુરક્ષા પરિષદની સ્થાપના વર્ષ 1945 માં કરવામાં આવી હતી. તેની શરૂઆત ચાર સભ્યો સાથે થઈ હતી: યુએસએ, રશિયા, ફ્રાન્સ અને ગ્રેટ બ્રિટન. 1955માં જ્યારે શીતયુદ્ધ ચરમસીમા પર હતું ત્યારે અમેરિકાએ ભારતને યુએન સિક્યુરિટી કાઉન્સિલમાં સીટ મેળવવાની ઓફર કરી હતી. કાઉન્સિલમાં ભારતનું યોગ્ય સ્થાન હતું, કારણ કે તેણે યુદ્ધ મોરચામાં 20 લાખથી વધુ માણસો પૂરા પાડ્યા હતા.
પંડિત જવાહરલાલ નેહરુએ યુએનમાં સ્થાયી સભ્યપદ માટેની ઓફરને નકારી કાઢી હતી અને તેમણે કહ્યું હતું કે તેઓ ચીન વિના યુનાઈટેડ નેશન્સનું સભ્યપદ લેશે નહીં. ભારતે સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સુરક્ષા પરિષદમાં કાયમી સભ્યપદ માટે ચીનને સંપૂર્ણ સમર્થન આપ્યું છે. ચીન આજે ખુલ્લા દિલે પાકિસ્તાનનું સમર્થન કરે એમાં આશ્ચર્ય નથી!
1962 ભારત-ચીન યુદ્ધ પરાજિત
1950ના દાયકામાં ચીને અમુક ભારતીય પ્રદેશો પર દાવો કર્યો હતો. 1954માં બેઇજિંગમાં પ્રસિદ્ધ થયેલા ચીનના નકશામાં જમ્મુ અને કાશ્મીરના ઉત્તરપૂર્વીય કિનારે અક્ષય ચીનને ચીની ક્ષેત્ર તરીકે ઓળખવામાં આવ્યું હતું. નેહરુને આની જાણ હતી, પરંતુ તેમણે આ મુદ્દાને ઉકેલવાને બદલે શાંત રહેવાનું પસંદ કર્યું. કોઈ રાજદ્વારી વાટાઘાટો થઈ નથી. સરહદના મુદ્દાના ઉકેલ માટે તેમના પ્રધાનો વચ્ચે ઉગ્ર ચર્ચાઓ થઈ હોવા છતાં, નેહરુ ‘ત્યાં એક પણ ઘાસ ઊગતું નથી’ એવું કારણ આપીને શાંત રહ્યા. નેહરુએ વિવાદિત પ્રદેશોમાં લશ્કરી ચોકીઓ બનાવવાનો આદેશ આપ્યો. આ ઝોનમાં શસ્ત્રો અને દારૂગોળો, સાધનો અને ખાદ્યપદાર્થો યોગ્ય રીતે સપ્લાય કરી શકાયા નથી. તે એવું હતું કે દુશ્મન હુમલો કરશે નહીં તે ધ્યાનમાં લેવા ઉપરાંત પૂરતી લશ્કરી તૈયારી વિના યુદ્ધમાં જવું.
ચીને પૂર્વોત્તર પ્રદેશો, ખાસ કરીને અરુણાચલ પ્રદેશ પર હુમલો કર્યો. ત્યાં સુધી જવાહરલાલ નેહરુ અને તેમના સંરક્ષણ પ્રધાન વી.કે. કૃષ્ણ મેનન ખોટી ધારણા હેઠળ હતા કે ચીન કોઈ પગલાં લેશે નહીં. સમયસર મક્કમ આદેશ આપવાને બદલે અથવા શસ્ત્રો અને દારૂગોળો અને અન્ય જરૂરિયાતો મોકલવાને બદલે, નેહરુએ 4 ઑક્ટોબર 1962ના રોજ, તેઝપુર ખાતે મુખ્યમથક ધરાવતા IV કોર્પ્સની રચના કરવાનો ઉતાવળમાં નિર્ણય લીધો. આ જમીન પરના તથ્યોની પૂરતી પ્રશંસા કર્યા વિના અને પર્યાપ્ત વિના કરવામાં આવ્યું. લોજિસ્ટિકલ સપોર્ટ. તે લશ્કરી આપત્તિ હતી.
નેહરુની ઘણી ભૂલો, જેણે રાષ્ટ્રને નુકસાન પહોંચાડ્યું હતું, તે પહેલાં ક્યારેય પ્રકાશિત કરવામાં આવી ન હતી. સ્વતંત્રતાથી લઈને નોંધપાત્ર સમયગાળા સુધી ભારતીય રાજકારણમાં સત્તામાં તેમના વંશને આભારી! પણ સમય બદલાઈ રહ્યો છે. તેની ભૂલો ધીરે ધીરે ખુલ્લી પડી રહી છે. અસ્વીકરણ: અહીં વ્યક્ત કરાયેલા મંતવ્યો ફક્ત લેખકના છે. માય ઇન્ડિયા માય ગ્લોરી લેખક દ્વારા આ લેખમાં શેર કરેલી માન્યતા અથવા માહિતી માટે કોઈ જવાબદારી સ્વીકારતું નથી.
ઘણા જો અને પરંતુ છે તમારા અભિપ્રાય અમને જણાવો ..